Een klein stationnetje als de start…

Vroeger kwamen bezoekers Antwerpen binnen langs de rivier, maar in de tweede helft van de 19de eeuw veranderde dat plots. Een nieuwe transportmiddel ontwikkelde zich bliksemsnel: de spoorweg. België was het allereerste land op het vasteland om een spoorwegnetwerk uit te bouwen. De eerste verbinding werd geopend in 1835. Zij vervoerde passagiers en goederen van Brussel naar Mechelen. Een jaar later al was het spoor verlengd tot in Antwerpen en werd het eerste station gebouwd.

Een klein, houten gebouw dat stond min of meer op de plaats waar de Carnotstraat en het Astridplein bij elkaar komen, vormde het eerste station. Dat stond aanvankelijk in een desolate buurt, volledig buiten de stad die nog altijd binnen de Spaanse Vesten gewrongen zat. Dat verklaart ook waarom de Zoo in dezelfde buurt gekomen is: de grond was er nog goedkoop.

Van in het midden van de 19de eeuw begon de havenactiviteit weer te floreren en trok de stad duizenden arbeiders aan uit het platteland. Natuurlijk moesten die arbeiders ook gehuisvest worden en binnen de muren was er geen ruimte meer beschikbaar.

Dat gebeurde o.m. ook in de omgeving van de spoorweg. Dat maakte dat, toen men op het einde van de eeuw het spoor naar het noorden wilde doortrekken, dit onmogelijk bleek.

van een spoorwegkathedraal

Toch kwam er een nieuw station op initiatief van koning Leopold II, die wel wat had met grote projecten. Hij is o.m. de man die het middeleeuwse Brugge liet ‘restaureren’ eind 19de eeuw. Het nieuwe station moest prestigieus worden en bezoekers uit de hele wereld van de eerste blik overweldigen.

Architect de la Canserie creëerde een gebouw dat zich baseert op antieke voorbeelden, zoals het Pantheon, voegde er stijlelementen uit renaissance, barok en classicisme aan toe gebruik makend van nieuwe materialen en technieken en maakte er meteen een toonzaal van van alle verschillende stenen die in België gedolven werden.

In recente polls is het Antwerpse Centraal Station vaak terecht gekomen bij de top als het erom ging het mooiste station ter wereld te benoemen. Spring er dus zeker eens binnen nu het in zijn oude glans en glorie hersteld is.